OKOlice Literatury. Czas na reportaż

25 października startuje piąta, jubileuszowa edycja festiwalu literatury non-fiction OKOlice Literatury. Panele, spotkania, warsztaty i pokazy filmowe. O tym, co jest tematem przewodnim tej edycji i dlaczego warto wziąć udział w festiwalu opowiada Anna Rutkowska, kierowniczka Działu Promocji MBP w Szczecinie.

Anna Rutkowska: Tegoroczna edycja festiwalu poświęcona jest reportażowi samemu w sobie. Hasło przewodnie zaczerpnęliśmy z tytułu książki Bernardetty Darskiej „Czas reportażu. O tym co działo się wokół gatunku po 2010 roku”. Chcemy rozmawiać o rozwoju reportażu w ostatnich latach, jego nowych formach, przełamywaniu schematów i wychodzeniu poza utarte ramy, np. przenoszeniu reportażu na deski teatru.
Organizując kolejne edycje festiwalu zakładamy, że nie skupiamy się na nowościach wydawniczych, topowych autorach, a na temacie przewodnim wokół którego budujemy program. Zależy nam, by publiczność festiwalowa mogła głębiej poznać wybrane zagadnienie, podyskutować, zastanowić się, a może nawet zmienić zdanie. Dlatego zawsze obok spotkań autorskich proponujemy panele dyskusyjne, do których prowadzenia zapraszamy ekspertów.

Do jakiego odbiorcy skierowany jest program tej edycji? Które z tych spotkań może zainteresować młodych ludzi?

Do udziału w wydarzeniach festiwalowych zapraszamy młodzież i dorosłych. Nie trzeba być znawcą gatunku, by wziąć udział w spotkaniach. Po literaturę non-fiction sięga wielu czytelników. To książki, które opisują świat odległy, ale też ten, który jest tuż obok nas, a którego często nie rozumiemy. Dzięki literaturze faktu możemy poznać go z innej perspektywy.
Mamy nadzieję, że poruszane przez nas tematy zainteresują również młodych ludzi. Liczymy na to, że każdego dnia znajdą coś dla siebie. Spotkanie z Hanną Bogoryja-Zakrzewską i Katarzyną Błaszczyk przybliży nową formę reporterską – podcasty, które młodzież może tworzyć samodzielnie.
Polecamy uwadze młodzieży dzień trzeci.
Ciekawe będzie też spotkanie z Aleksandrą Boćkowską o zapleczu kultury i pracy osób, które są trochę niewidzialne, ale bardzo ważne. Czuwają przecież nad nagłośnieniem koncertów, tłumaczeniami, organizowaniem wystaw i festiwali.
Później będziemy rozmawiać o reportażu przenoszonym na scenę. Odbędzie się panel dyskusyjny z udziałem Weroniki Fibich z Teatru Kana, Jakuba Skrzywanka z Teatru Współczesnego i dziennikarza Onetu Janusza Schwertnera. Twórcy zaproszeni do rozmowy pracują z młodymi, ale też często są głosem młodych w wielu istotnych dla nich sprawach. Odważnie mówią o wykluczeniu ze względu na orientację seksualną, poglądy, pochodzenie, kondycję psychiczną.

W środę festiwal otwiera panel dyskusyjny z udziałem Bernadetty Darskiej i Pauliny Surniak. Czego będzie dotyczyło to spotkanie?

Temat przewodni panelu dyskusyjnego zapowiada się niezwykle interesująco: będzie to refleksja nad aktualną kondycją reportażu jako gatunku publicystyczno-literackiego, a także jego ewolucją po roku 2010. Reportaż, jako forma literacka, pełni kluczową rolę w kształtowaniu naszego spojrzenia na świat, a w obecnej erze medialnej i informacyjnej jego znaczenie staje się coraz bardziej istotne.
Zauważamy też, że pojawiają się nowe formy reportażu, często odchodzi się od gatunku, a autorzy niekiedy bardziej skupiają się na kreowaniu swojego wizerunku w internecie, niż na warsztacie pisarskim.
Warto zastanowić się jaki status ma Polska Szkoła Reportażu, Ryszard Kapuściński, czy pojawili się nowi mistrzowie?
Mamy nadzieję, że dyskusja na ten temat będzie inspirująca i pozwoli nam spojrzeć na reportaż w zupełnie nowy sposób.

Czy w trakcie festiwalu będzie można kupić książki, które będą tematami spotkań?

Zawsze dbamy o to, aby po spotkaniu można było kupić książkę i wziąć autograf od autora. To dodatkowy bonus dla uczestników wydarzeń.
Tym razem też tak będzie. Od jakiegoś czasu za książki można u nas płacić nie tylko gotówką, ale też i kartą. Wśród zamówionych do sprzedaży tytułów będą książki Aleksandry Boćkowskiej, Katarzyny Błaszczyk i Hanny Bogoryja-Zakrzewskiej. Będzie można też nabyć książkę Bernadetty Darskiej „Czas reportażu. O tym co działo się wokół gatunku po 2010 roku”, tytuł ten nie jest ogólnodostępny na rynku księgarskim.

W sobotę dwie projekcie filmowe. Festiwal zakończy „Film balkonowy” i spotkanie z reżyserem. Na te spotkania warto przeznaczyć trochę więcej czasu, prawda?

Tak, ostatni dzień zaczniemy o godz. 16:00 od spotkania z udziałem twórców filmu „Proskenion”, który nie jest szerzej znany, a otrzymał wyróżnienie podczas IX International Film Festival in Olsztyn „Prison Movie”. Twórcy filmu Katarzyna Chruściel i Rafał Nowak na co dzień pracują z osadzonymi w Areszcie Śledczym w Szczecinie. Tam zrealizowali program terapeutyczny oparty o arteterapię. W dyskusji weźmie również udział dziennikarka Małgorzata Frymus, która zrealizowała kilkanaście reportaży telewizyjnych, wśród których znalazły się materiały dokumentujące proces terapeutyczny młodzieży z domów poprawczych.
Festiwal zamkniemy projekcją „Filmu balkonowego”, który wyświetlimy o godz. 18:00. Po projekcji ok. godz. 20:00 rozpocznie się spotkanie z Pawłem Łozińskim. Rozmowę poprowadzi Krzysztof Spór.
Rozmowa z reżyserem Pawłem Łozińskim będzie skoncentrowana na procesie powstawania tego dokumentu oraz na jego odbiorze zarówno przez widzów, jak i krytyków filmowych. To wydarzenie, które pozwoli zagłębić się w twórczą duszę tego wybitnego reżysera, który jest znany z niezwykłej wrażliwości na ludzką egzystencję i zdolności do przedstawiania głębokich emocji i historii za pośrednictwem swoich filmów.

Powiedzmy jeszcze gdzie odbywają się wszystkie spotkania i co trzeba zrobić, aby wziąć w nich udział.

Wydarzenia festiwalowe odbywają się w ProMediach przy al. Wojska Polskiego 2. Staramy się zapewnić wszystkim jak najłatwiejszy dostęp, stąd wybór filii bibliotecznej położonej centrum miasta. Nie posiada ona barier architektonicznych, co jest ważne dla osób ze specjalnymi potrzebami. Chcemy, by każdy miał szansę dotarcia na nasze wydarzenia, a udział w nich jest bezpłatny. Zapraszam serdecznie!

Z Anną Rutkowską – kierowniczką Działu Promocji MBP w Szczecinie rozmawiała Monika Wilczyńska